5 Mayıs 2020 Salı

"Tehlikeli Rüyalar Görme Yılı" Zizek'ten İktisadi Felsefe.

 
   Kapakta bir Şia hattı var "Allah'ın Kaplanı Ali". Süpersonik bir kapak: emek, incelik, ustalık biraraya gelmiş ve tehlikeli bir imge oluşturmuş. İçerikle böylesine bütünleşen bir kapak bulmak da her kitabın harcı değildir. 
   İçerik ise; şimdiye dek okuduğum jijek metinlerinden (evet yazarımızın soyadı aslında böyle okunuyormuş!) en kolay okunanı oldu. Bayan jijek'in sevgili oğlunun önceki kitaplarından da okumuş (sinemayla rabıtalı olanları) ancak buraya yazabilecek kadar anlayamamıştım. Bu kitap kolaylıkla anlaşılabiliyor. Elbette yazarımız mektepli bir feylesof olmanın verdiği ağdalı akademik yazın ilkelerini kullanmış metinlerde (her gördüğünüz olgunun felsefi bir atıfı, bir hikayesi, bir ardılı üşenmeden verilmiş (böylelikle bizler de (cahil okur) bu düşüncelerin öylesine havadan gelmediğini anlıyoruz)). Ama işlenen konular öylesine güncel ve saptamalar öylesine keskin ki; bir an bile dikkatimiz düşmüyor. 
   Okuldaki hocalarıma sormuştum "bilim, felsefenin elinden kaçtıktan sonra filozoflara ne gerek var?" diye (çünkü filozoflar gerçeği, düzeni ve anlamı açıklama derdindeler, oysa bugün bunu teknik olarak bilim üstlenmiş durumda), Melek Hocam da bana "felsefe olmayan yerde bilim ilerleyemiyor çünkü" demişti. Baktım, araştırdım. Evet! hakikaten de öyleymiş...
   Neticede: günümüzde yaşanan bir çok güncel olaya (Wall street işgali, Arap baharı, Doğu Avrupa ülkelerinde yükselen (hem de öyle böyle değil) faşizm, faşizmin bugün dayandığı değerler, semitizm/anti semitizm, Avrupa Birliği, parasal sistemlerin insanevladını nerelere sürüklediği, Amerika, kapitalizmin nerelere gittiği ve daha neler...) felsefi ve etimolojik serimini görmek isteyen okurlara hazla öneririm (bu arada "haz" ve "keyif" anlamlandırması da şükeladır (bir örnek şöyle: jijek sigara müptelası bir arkadaşıyla ABD'de koket bir evde partiye davetlidir. Bir süre sonra tiryaki arkadaşı yerinde duramıyor ve evsahibinden sigara içmek için verandaya çıkmak için izin istiyor. Evsahibi kibarca "hayır" diyor. Daha sonra dışarı çıkmak ve sokakta içmek için müsaade istiyor, yine aynı cevabı alıyor (çünkü dışarıda sigara içilen bir evin itibarı sarsılırmış). Ama parti ilerledikçe evsahibi herkese cigaralık dağıtıyor veee devreye jijek "haz" ve "keyif" tanımlamalarıyla giriyor, pek de güzel oluyor.)
   Sonsözde ise ilginç bir soru var. Evet, bu sistem sürdürülemez, çeşitli yerlerden aksıyor, buna bağlı olarak birçok karışıklık/ayaklanma/çatışma/kaos çıkıyor. Ancak bu tepkilerin ortak bir noktası var: karşı çıktıkları sistemin yerine başka bir sistem öneremiyorlar. Sadece tepki yetmez, bir alternatif olmalı! Bu ne olacak?
   Üzerinde düşünmeye değer...

Hiç yorum yok:

Yorum Gönder