Fas Gezi Notları

KAZABLANKA

   Sarı amblemli ucuzcu havayolları şirketi Kazablankaya direkt uçuş koyunca bitim kanlandı. Ekim'de orası sıcak olur diye atladım Fasa gittim. İşinize yarayabilecek şeyleri, tembel ağ güncesi yazarı gibi madde madde yazacağım.

• Havaalanından şehir merkezine doğrudan tren var ama gece 10dan sonra bitiyor. Tüm taksiler anlaşmış şehir merkezi 300 dirhem, pazarlıkla 200e gittim. Toplutaşıma yok.
• Havaalanında bir fas sim kartı aldım, hemen oracıkta takıp aktifleştiriyorlar, fiyat uygun, erişimde sorun yaşamadım.
• Şehrin pek bir numarası yok. Trafik, görmelere seza (ama haklarını yemeyelim yaya geçidine ayak attığınızda duruyorlar). 
• Yine hakkını yemeyelim. Gittiğim ülkeler içinde havaalanı ve şehir merkezi olmak üzere döviz bozdurmada en az farkı Fas'ta gördüm. Yani havaalanında da döviz bozdurabilirsiniz (genellikle EUR ya da USD kabul ediyorlar)

• Deniz kıyısında devasa bir camileri var (Mekke'dekinden sonraki en büyük cami diyorlar) İbadet zamanları ücretsiz açılıyor diğer zamanlarda müze girişinden bilet almak zorundasınız. Tarihi bir özelliği olmadığı için pas geçtim.
• Diğer bir görülecek yer, şehrin adıyla müsemma Rick'in barı. O da ancak gece açılıyor ve randevuyla kabul alıyor. Vaktim olmadığından sadece fotografisini çektim.

• BİM, LCW, Ören Bayan (valla!) gibi mağazaları görmek şaşırtmasın.
• Fransız etkisi hissediliyor, tüm tabelalar Fransızca.
• Eski çarşıda yerel dükkanlardan deniz mahsulleri yemenizi öneririm. 50 dirheme bir karides veriyorlar. Kayık tabak tepeleme. Protein şoku yaşayabilirsiniz. Ürünler taze ve ucuz.
• Tanca'ya hızlı tren var. Bir aktarmayla kısa bir sürede Tanca'ya geçtim. Biletleri internetten önceden almakta fayda var. Tren fena değil.

TANCA

   En nihayet "Only Lovers Left Alive"daki mekana varıyorum. Kimler gelmemiş ki buraya: Bowles, Tennesse Williams, Jack Kerouac, Allen Ginsberg, Peter Orlovsky, William S. Borroughs. Beat kuşağının mekkesi. Jarmusch'un filminde görüp hayran olduğum (daha sonra Ankara Palas'ta canlı dinlemişliğim de vardır) Yasmine Hamdan'ın meşkettiği gibi bir mekan bulabilecek miydim (merak eden filmin bağlantısındaki videoyu izler)?

• Tanca kesinlikle Kazablanka'dan daha büyük ve daha bir görmelere seza bir şehir. 
• Medina; ki bu terim bu ve bundan sonraki gezi yazımda sık sık kullanılacaktır. O halde kısa bir açıklamayı hak ediyor. Efendim, bu coğrafyada şehir merkezleri son derece dar sokaklardan oluşuyor. Sokakların genişliği bir eşeğin yüksüz ve yüklü olarak geçebileceği ancak kesinlikle bir aracın giremeyeceği genişlikte. Nedeni; güneş ışıklarından korunmak deniyor. Asıl hayat burada. Yerel halk ve tabii ki de turistler sımsıkı dolaşıyorlar. Hırsızlık uğursuzluğa rastlamadım (ki gece yarısından sonra da avare avare gezmişliğim vardır). O saatlerde yalnız dolaşan kadın gezginler de gördüm. Demek ki emniyetli. 

• Şöyle bir icra memuru tabelası gördüm, dedim ne kadar isabetli bir isim soyad olmuş.

 

• Güzel bir müzeleri var, gidilir. Yeri biraz sapa. Kuran da var Tevrat da. Roma da var Emevi de. Milattan öncesi de var sonrası da. 

• İbn-i Battuta'nın haziresi de buradaki medinanın daracık sokaklarında. Haritaların yönlendirmesiyle bile güç bulunuyor. Gittiğimde bir takım fundamental bireylerin toplantısına denk geldim.

• Daracık sokakları gezdim, satıcılarla okkalı pazarlıklar yaptım (deri ucuz). Pazarlık yapmazsanız kesin pahalıya alırsınız. 3te1ini önerin (genellikle alırsınız, alamazsanız yandaki dükkandan alırsınız). Böylece satıcı da beş katı falan kazanır. 
• Gece hayatı hayalkırıklığı. Hiç öyle güzel müzik yapılan mekanlar yok. Bir cazbara uğradım. Pek sefildi. Canlı müzik için önerilen bir iki yere gittim. Oralar da öyleydi. İyi müzik ben bulamadım. Marinada 555 diye bir kulüp var ama aşırı gürültülü ve tekno çalıyorlardı ben gittiğimde. Eskort kaynıyordu. Açmadı. 
• Şımşıkırdak fine dininglere de girdim, sersefil mahalle arası lokantalara da (motorda sorun olmadı). Mutad üzre bir gün kaybolmaya ayırdım. Gelişine yürüdüm (pek de iyi yapmışım). Cafe Hafa'yı böyle buldum. Karşıda İspanya varken nane çayı içmek iyi geldi.

• DFDS hatlarından feribotla İspanya Tarifa'ya 45 dakikada geçiliyor. Bir saat önce orada olursanız pasaport kontrolünde sorun yaşamazsınız. O kadar kısa sürede kıta, dil ve kültür değişimi bir garip geliyor. Tarifa'da sizi (genellikle olduğu gibi) hüzünlü bir İsa karşılıyor.

Şimdi genel izlenimler:

• Mutfak hayalkırıklığı. Tajin (Tagine) denilen üstü kubbeli bir güveç tencereleri var. Et, balık ve tavuklu hazırlanıyor. Bir grup baharat ve sebzeyle pişiriyorlar. Pek lezzetli değil. Kuskus, bildiğiniz kuskus değil. Kısırlık bulgura tajin ile aynı muameleyi yapıyorlar, üstüne de bir sos döküyorlar. Sonra şişiyor midede. Önermem.

• Nane çayı içiliyor. Bildiğiniz nane limon ama çok şekerli olanı. Bunu da önermem. Ancak santrfüj etkisine girip içmemeniz imkansız. Kahve kültürü gelişmiş, oldukça lezzetli kahveler içtim. Çay zayıf.
• Gittiğim diğer arap ülkelerinden daha az evsiz ve dilenci vardı. Ancak; (bu ancaktan sonraya dikkat!) son derece profesyonelleşmiş kimi turist avcıları var. Tesadüfen karşılaşmış gibi yapıp (görünüşleri son derece düzgün, yüzleri güven verici, yabancı dilleri çok akıcı) size takılıyorlar. "Aaa bak burası da var, şurası da aslında şöyle" diye faydalı bilgiler veriyorlar. 20 dakika sonra "borcunuz 100 dirhem" diyorlar. Kıdemli gezgin olarak hiç bu toplara girmedim. Yalnız kafelerde otururken ilginç şekilde samimi olduğum insanlar bana orada çok fazla tüketilen macun esrar satmaya kalkıştı. Almıyorum, kullanmıyorum dediğim halde ısrarcı halleri kötüydü. Ancak kesin tavır koyarsanız ısrar etmiyorlar. Hepsinin hilafsız dört çocuğu var (fotoğraflarını gösteriyorlar), hepsi işten iki ay önce kovulmuş, hepsinin elektrik faturaları ödenmediği için ışıksız evlerde yaşıyorlar. Bu hikayeyi çok dinledim. Tanıştığım kimi turistlerin bu topa çok geldiklerini duydum. O yüzden (özellikle grupla gitmemişseniz) kesin tavrınızı koyun.
• Ekonomik olarak memleketimle aynı düzeyde. Pahalı değil, ucuz da değil. 
• Her iki şehirde de medina güzel. Sokaklarda kaybolmak zevkli. Tanca'nın Grand Socco'sunda oturup geleni geçeni izlemek şükela.
• İnsanlar rahat, iletişim kolay, galiba mutlular da. 
• Hemen herkesler fransızca, Tanca'da da çoğunluk ispanyolca konuşuyor. 
• Marakeş'e gitmediğime yanarım. Oradan çöle geçip gece çölü yaşamak isterdim. Bir dahaki sefere artık ama bu da keçiboynuzu yemeye benzer (bir dirhem bal için bir çeki odun çiğnemek). Neyse bakalım artık!