12 Haziran 2022 Pazar

"Beş Şehir" Tanpınar Usulü Şehirler.

 
   Tanpınar Usta; Ankara, Erzurum, Konya, Bursa ve Ankara'yı anlatıyor. 

   Eserin konusu Ustanın kendine göre: "Beş Şehir'in asıl konusu hayatımızda kaybolan şeylerin ardından duyulan üzüntü ile yeniye karşı beslenen iştiyaktır (güçlü istek). İlk bakışta birbiriyle çatışır görünen bu iki duyguyu sevgi kelimesinde birleştirebiliriz. Bu sevginin kendisine çerçeve olarak seçtiği şehirler, benim hayatımın tesadüfleridir.". 

   Fakir de hayatında tam buna benzer bir dönemden geçtiğinden (hayatımda bazı şeyler kayboluyor üzülüyorum ve fakat yeniye karşı da güçlü bir istek duyuyorum (ben olsam bu durumu AHT gibi "sevgi" değil, majör depresyon olarak nitelendirirdim (malum "İdrâk-i maâli küçük akla gerekmez, zira bu terazi bu sıkleti çekmez" sorunsalı))) bu cümle üzerinde hayli kafa yordum. Herneyse burası kitap kurtları ve sinefillerin arada baktığı bir ağ güncesi,  kişisele girmek eziyettir.

   En uzunu ve en sondaki İstanbul, en kısası ve en baştaki Ankara. Üstad Cumhuriyeti seviyor ama sevdalısı değil. O bir tarz adamı. İthafı da zaten bu minvalde Yahya Kemal Beyatlı'ya yapmış. Kendine özgü humoru çok dengeli kullanmış (buna mukabil fakirin kahkaha attığı yerler oldu (misal şu tanım gülümsetmez mi insanı: ".... zayıf yüzü ve perişan kıyafetiyle bir insandan ziyade hiçbir zaman layıkıyla anlayamayacağımız birtakım şartların, içtimai olarak başlamış, fakat zamanla biyolojik nizam emrine girmiş şartların bir mahsulü gibiydi. S.44")). Bitmesin diye şehir şehir fasılalarla okudum. Okumanın zevkini alabileceğiniz mümtaz bir eserdir efendim. Okunsa ruha letafet verir.

Hiç yorum yok:

Yorum Gönder