20 Temmuz 2021 Salı

"Ubik" Gerçeklikle İlgili Sorun Var!

   Bu ay dergide "Bilimkurguda Simülasyon" konulu yazımda* ismi geçince bir kez daha okuma isteği duydum ve kitaplığımda aradım, bulamadım. Mecburen yeni basımını alıp bir iki günde bitirdim. Bitince bilimkurguların olduğu rafa yerleştirirken bir de baktım ki: oracıkta duruyor bir eski basımı (kapağı daha güzel). İşte PKD'in (Philip Kindred Dick) kaypak gerçekliğine bağlı bir durum!
   Runciter, gerçekliği algılama merkezi diye bir şirket işletiyor. Ne zaman olduğunu bilmediğimiz bir gelecek. Büyük bir iş alıyorlar, aya gidiyorlar, bir bomba patlıyor ve zaman/zemin duygusu ayaklarımızın altından çekiliyor. Son sayfalara gelinceye kadar yaşanan gerçeklikten emin olamıyoruz. Ki bunda da haklıyızdır. Ancak kitabın kapağını kapatıncaya kadar sürprizler okurun yakasından düşmeyecektir.
   Kitabımız 1969'da yazılmış. Bunun etkisini kimi zaman tıkırdayan daktilolarda, pikap iğnelerinde görüyorsunuz ama okura yansıtılmak istenen kaygan gerçeklik duygusuna diyecek yok. PKD'nin zaten gerçekle/zamanla bir meselesi var. Kimi zaman amfetamini çekip, yevmiyeyi denkleştirmek için hiç durmadan (evet uyumadan falan) günde 2 kısa hikaye, haftada bir roman yazmışlığı var. Sizin bizim gibi işleyen bir kafası yok, başka türlü birşey.
   Özellikle romanın sonlarına doğru pik yapan zamanda ileri/geri gitme bölümleri, birçok filme esin kaynağı olmuştur sanıyorum. Simülasyonda mı yaşıyoruz, kararlarımızı biz mi alıyoruz (Bkz. Libet Deneyi (bunu incelemenizi hararetle öneriyorum)), bu zaman doğru bir zaman mı gibi sorularınız varsa yakın durunuz.
 
* Bilim ve Ütopya Temmuz 2021 sayısı.

Hiç yorum yok:

Yorum Gönder